dr hab. Maciej Jabłoński

dr hab. Maciej Jabłoński
15 108 komentarzy

Doktor muzykologii, adiunkt w Katedrze Muzykologii UAM w Poznaniu. Zajmuje się estetykę i semiotyka muzyki, teorią i historią teatru operowego, metodologią muzykologii. Jest autorem dwóch książek: „Krzysztof Meyer. Do i od kompozytora” (Poznań 1994, wersja niem.1998) oraz „Muzyka jako znak” (Poznan 1999), za którą otrzymał Nagrodę ZKP im. Ks. H. Feichta.

Publikuje w Niemczech, Czechach, Finlandii, Włoszech, USA, Słowenii i Polsce. Jest redaktorem serii „Poznańskie Studia Operowe” (Poznań), „Res Facta Nova” (Poznań) oraz „Interdisciplinary Studies in Musicology” (KM UAM Poznań). Przewodniczy również Komitetowi Redakcyjnemu „Dzieł Wszystkich Henryka Wieniawskiego”. W lata 1992-1994 był Dyrektorem Artystycznym Teatru Wielkiego w Poznaniu, obecnie pełni funkcję prezesa poznańskiego oddziału Związku Kompozytorów Polskich oraz sekretarza poznańskiej filii Fundacji Kultury Polskiej.
PUBLIKACJE
A) MONOGRAFIE
• Krzysztof Meyer: Do i od kompozytora. Poznań, Ars Nova 1994
• Krzysztof Meyer: Ein Komponistenportrait. Poznań/ Köln, Ars Nova/ Bela Verlag 1998
• Muzyka jako znak: Poznań, PTPN 1999
• Music as Sign: Helsinki, Hakapaino 2010
• Między ćwiartowaniem a tłumaczeniem snów. Eseje i ułamki z krytyki muzycznej, Poznań 2011
B) REDAKCJE I EDYCJE
• „Interdisciplinary Studies in Musicology”, vol. 1, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 1993
• „Twórczość G. Rossiniego w dwusetną rocznicę urodzin kompozytora”, red. M. Jabłoński, Poznań, 1993.
• „Res Facta Nova” vol. 1 (10), red. M. Jabłoński, Poznań, 1994
• „Interdisciplinary Studies in Musicology”, vol. 2, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 1995
• „Muzyka i totalitaryzm”, red. J. Tatarska, M. Jabłoński, Poznań, 1996
• „Contexts of Musicology”, vol. 1, D. Jasińska, B. Muszkalska, R. Wieczorek, M. Jabłoński, Poznań, 1997
• „Interdisciplinary Studies in Musicology”, vol. 3, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 1997
• „Polska edukacja muzyczna”, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 1997
• „Res Facta Nova” vol. 2(11), red. M. Jabłoński, Poznań, 1997
• „Contexts of Musicology”, vol. 2, D. Jasińska, B. Muszkalska, R. Wieczorek, M. Jabłoński, Poznań, 1998
• „Florian Dąbrowski. Pisma o muzyce” red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 1998.
• „Opera polska w XX wieku”, red. J. Stęszewski, H. Lorkowska, M. Jabłoński, Poznań, 1999.
• „Muzykologia na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu w latach 1974-1999: tradycje, działalność, dokumentacja”, red. J. Stęszewski, D. Jasińska, M. Jabłoński Poznań, 1999.
• „W. Lutosławski. Człowiek i dzieło w perspektywie kultury muzycznej XX wieku”, red. J. Astriab, J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 1999.
• „Res Facta Nova” vol. 3(12), red. M. Jabłoński, Poznań, 1999
• „Mickiewicz i muzyka. Słowa – dźwięki – konteksty”, red. T. Brodniewicz, J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 2000
• „Opera polska w XVIII i XIX wieku”, red. J. Stęszewski, J. Tatarska, M. Jabłoński, Poznań, 2000
• „Henryk Wieniawski. Kompozytor i wirtuoz na tle kultury muzycznej XIX i XX wieku”, red. D. Jasińska, M. Jabłoński, Poznań, 2000
• „Music in the World of Ideas”, Księga Pamiątkowa Prof. Michała Bristigera, red. H.Geyer, J Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 2001
• „Res Facta Nova” vol. 4(13), red. M. Jabłoński, Poznań, 2001
• „Res Facta Nova” vol. 5(14), red. M. Jabłoński, Poznań, 2002
• Thomas Weselmann „Musica incrostata. Szkice o muzyce Krzysztofa Meyera”, red. M. Jabłoński, Poznań, 2003
• „Res Facta Nova” vol. 6(15), red. M. Jabłoński, Poznań, 2003
• „Interdisciplinary Studies in Musicology”, vol. 4, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 2004
• „Res Facta Nova” vol. 7(16), red. M. Jabłoński, Poznań, 2004
• „Teorie opery / Theories of Opera”, red. M. Jabłoński, Poznań, 2004.
• „Res Facta Nova” vol. 8(17), red. M. Jabłoński, Poznań, 2005
• „Interdisciplinary Studies in Musicology”, vol. 5, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 2005
• „Teatr operowy Stanisława Moniuszki. Rekonesanse”, red. E. Nowicka, M. Jabłoński, Poznań, 2005
• „Interdisciplinary Studies in Musicology”, vol. 6, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań, 2006
• „Henryk Wieniawski and the 19th Century Violin Schools: Techniques of Playing, Performance, Questions of Sources and Editorial Issues”, red. D. Jasińska, M. Jabłoński, Poznań, 2006
• „Res Facta Nova” vol. 9(18), red. M. Jabłoński, Poznań, 2007
• „Res Facta Nova” vol. 10(19), red. M. Jabłoński, Poznań, 2008
• „Henryk Wieniawski and the bravura tradition. Issues of style, techniques and performing practice”. Poznań, Towarzystwo Muzyczne im.H.Wieniawskiego oraz Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2011

C) ARTYKUŁY I ROZPRAWY
• Sens i znaczenie. Elementy marksistowskiej semantyki muzyki Jaroslava Jiranka, „Muzyka” 1992/3, s. 53-65.
• Sens and Meaning. Elements of Jaroslav Jiranek Marxists Semantics ofMusic, „Interdisciplinary Studes in Musicology”, 1995/2, s. 197-209.
• Values and Their Cognition in Charles S. Peirce Semiotics. [in:] Musical Semiotics in Growth, ed. E. Tarasti. Bloomington, Indiana Univ. Press. 1996, s. 83-99; [II wersja w:] Music in the World of Ideas. Księga Pamiątkowa Prof. Michałowi Bristigerowi, red. H.Geyer, M.Jabłoński, J.Stęszewski. Poznań 2001, s. 507-520.
• Muzyka w perspektywie semiotycznej, „Muzyka” 1990/4, s. 39-51.
• Holistyczne koncepcje semiotyczno-muzyczne, „Muzyka” 1990/4, s. 49-59.
• Ograniczające koncepcje semiotyczno-muzyczne, „Muzyka” 1991/1, s. 69-82.
• Czy muzykologia może być zbawiona? Opotrzebie nowego paradygmatu, „Muzyka” , Streszczenie, [w:] Sprawozdania Wydziału Nauk o Sztuce PTPN za rok 1991/109, s. 185-187.
• Structure of Musicological Communication. Some Preliminary Remarks,[w:] „Interdisciplinary Studies in Musicology”. 1991/1, s. 56-67.
• „Truth in Music”. Theoretical Considerations, [w:] „Intrdisciplinary Studies in Musicology” 1997/3, s. 59-69.
• „Messa per Rossini” – uwagi do idei tzw. kompozycji zbiorowej, [w:] Twórczość G. Rossiniego w dwusetną rocznicę urodzin, red. Maciej Jabłoński. Poznań 1993, s. 64-70.
• Is the Opera really sad? The Situation of the Opera Theatres in Poland, [w:] Kultura czasu przełomu, red. J. Brendel, St. Jakóbczyk, Poznań 1998, s. 272-275.
• Jerzy Kurczewski – kompozytor, [w:] Jerzy Kurczewski. W siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Z. Pawlicki. Poznań 1994, s. 23-27.
• Rossini zamiast Rossiniego, Komentarz do programu Teatru Wielkiego: G. Rossini, Semiramide. Premiera 28.05.1994, pod red. K. Liszkowskiej. Poznań 1994.
• Eero Tarastiego semiotyka muzyki, „Res Facta Nova” 1994/1(10) , s. 42-48.
• „Muzyka zdegenerowana”. Uwagi do pewnej wystawy, [w:] Kultura muzyczna wobec systemów totalitarnych w XX wieku, red. M. Jabłoński, J. Tatarska. Poznań 1996, s. 37-46.
• A Musical Work of Art. as an Axiologic-Semiotical Fact, [w:] Music as Values, Brno 1996, s. 34-42.
• „O narracji w muzyce” i „O przestrzeni wmuzyce”, (Wybór i tłumaczenie (wraz z Anną Melerowicz) tekstów Eero Tarastiego), „Res Facta Nova” 1994/1(10), s. 48-73.
• Adam Mickiewicz a muzyka polska i europejska, „Kronika Wielkopolski” 1998/87, s. 1-15.
• The Musical Iconic Sign. A. Theoretical Approach, [w:] Contexts of Musicology. Vol. II, red. M. Jabłoński, Poznań 1998, s. 229-233.
• Interpretacja semiotyczna a poznanie muzyki. Materiały z ogólnopolskiej konferencji muzykologicznej. Warszawa 1998, s. 163-174.
• W sprawie pojęcia „prawdy” w muzyce, „Sztuka i Filozofia” 1998/15, s. 138-149.
• Wdziełowstąpienie, „Opcje” 1998/2, s. 5-7.
• Aktor w teatrze operowym (I cz.), „Opcje” 2000/4, s. 52-59.
• Aktor w teatrze operowym (II cz.), „Opcje” 2000/5, s. 65-73.
• Aktor w teatrze operowym (III cz.), „Opcje” 2001/1, s. 37-47.
• Opera narodowa znaczy sztuka przetrwania (I cz.), „Muzyka 21” 2001/3, s.27-28.
• Opera narodowa znaczy sztuka przetrwania (II cz.), „Muzyka 21” 2001/4, s. 54-56.
• Do We Need a New Musicology Paradigm? Some T(h)eroretical Remarks, [w:] Musicology on the Thereshold of the New Millenium, hrsg. von P. Macek. Brno 2001, s. 160-173.
• Scena interpretacji?, [w:] Muzyka w kontekście kultury, red. T. Malecka i in. Księga Pamiątkowa Prof. Mieczysławowi Tomaszewskiemu. Kraków 2001, s. 669-680.
• Charlesa Seegera wizja muzykologii filozoficznej, „Res Facta Nova”2002/5(14), s. 39-56.
• Wmyślanie się w muzykologię, „Res Facta Nova” 2002/5(14), s. 57-108.
• Maria Callas: vocal acting and the ergathropic theory of musicalwork, [w:] Musical Semiotics Revisited, ed. E. Tarasti. Helsinki 2003, s. 341-348.
• What does semiotics have to say to the opera theatre? Somepreliminary remarks, [w:] Musical Theatre – Yesterday, Today, Tomorrow. Ljubliana 2002, s. 263-269.
• Muzykologia jako pisanie i mówienie namiętności, „De Musica”, 2003/5.
• „Bez idioty nie sposób nam żyć… (nawet w Holandii)”.Ozagadce nieśmiertelności chaosu na marginesie „Życia z Idiotą” Alfreda Schnittkego i Wiktora Jerofiejewa, [w:] Muzyka wobec tradycji. Idee – Dzieło – Recepcja. Księga Pamiątkowa Ireny Poniatowskiej, red. Sz. Paczkowski. Warszawa 2004, s. 141-156.
• Muzykolog po wstrząsie i rybka Calvina, [w:] Complexus Efferctuum Musicolgiae. Studia Miroslao Perz Septuagenario Dedicat, red. T. Jeż. Warszawa 2003, s. 581-589.
• Kilka uwag o potrzebie muzykologii filozoficznej, [w:] Filozofia muzyki. Materiały z konferencji muzykologicznej, red. K. Guczalski. Kraków 2003, s. 212-218.
• (Prze)moc metafory (z M. Poprawskim). Księga pamiątkowa Prof. P. E. Carapezzy, „Res Facta Nova” 2003/6 (15), s.297-320.
• Polish national stereotypes and its cultural determinants. Some remarks on the operas of Stanisław Moniuszko in the perspective of XXth century „lingustic view of the world”, [w:] Stereotyp und Geschichtsmythos in Kunst und Sprache, eds. K.Berwanger, P.Kosta. Beitraege zur Kultur Ostmitteleuropas auf der Internationalen Konferenz, Potsdam 26-28.01.2003. Frankfurt a. Mein 2005, s. 459-468.
• „Dzieła sztuki to gówienka maleńkie…”, [w:] Musica practica, musica theoretica, Poznań 2005, s. 29-41.
• Imag(inati)o triumphans. Some remarks on operology and MariuszTrelinski operatic theatre, “Images” vol. II, 2004/3-4, s.156-161.
• Reinholda Brinkmanna zaproszenie do rozmowy, czyli kto, z jakichpowodów i czego oczekuje dziś od muzykologii?, „De Musica” 2004./7.
• Dialog z idolami. Troche niedoczesanych mysli o krytyce muzycznej, „De Musica” 2005/10.
• Styl czy maniera? Marii Callas vocal acting jako ucieleśnienie ideału aktorstwa zaangażowanego w teatrze operowym, [w] Materiały XXXIV Ogólnopolskiej Konferencji Muzykologicznej ZKP, Gdańsk 21-23.04.2005. ZKP, Warszawa 2005, s.91-98
• Cierpienie Syreny. Maria Callas w repertuarze ikon kultury XX wieku. „Image” vol.IV, 2006, nr 7/8, s.91-96.
• Przeciw muzykologii. Wystąpienie na Seminarium de Musica 20.05.2008. „De Musica” 2006; www.free.art.pl/demusica
• O czym nie można mówić, o tym trzeba mówić z wnętrza…” Wystąpienie na Seminarium de Musica 22.10.2005. „Res Facta Nova” 9 (18), 2007, s. 187-200
• Rozmowa, muzyka, zło…”Muzykalia” VI/ Judaica 1, 2008 (www.seminarium.demusica.w.interia.pl)
• Jestem ironistką. „Forum Muzykologiczne”, Wydawnictwo ZKP, Warszawa 2009, s.220-225 (Referat na Ogólnopolskiej Konferencji Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, Poznań 20-22.10.2008).
• Krytyka muzyczna a etyka interpretacji. W: Krytyka muzyczna. Red. M.Bristiger, R.Ciesielski i in., Zielona Góra 2009, s. 11-22 (Referat wygłoszony na seminarium de Musica w Warszawie, 9 stycznia 2009r.).
• Między ćwiartowaniem a wykładaniem snów. W: Krytyka muzyczna. Red. M.Bristiger, R.Ciesielski i in., Zielona Góra 2009, s. 253-261.
• Przyszpilić motyla…Kilka słów o teatrze operowym Mariusza Trelińskiego. „De Musica” XIII 2009 [www.demusica.pl]
• Między melancholią a ekstazą. O całkiem banalnych rozterkach muzykologa. „Krytyka muzyczna” I, 2010 (www.demusica.pl)
• The interpretation of music and the notion of integrity. Some remarks on philosophical musicology. Res Facta Nova 12, 2011, s. 63-74

D) RECENZJE
• J. Kerman, Musicology, „Muzyka” 1992/1, s. 87-90
E) PUBLIKACJE POPULARNONAUKOWE
• Cykl rozmów z kompozytorem Krzysztofem Meyerem, „Ruch Muzyczny” 1989 /8, 1989 /25, 1990/ 16, 1991/12.
• O kształt teatru operowego. Rozmowa z dyrygentem Mieczysławem Dondajewskim, „Ruch Muzyczny” 1992.
• Wielka idealizacja. Teatr Narodowy 1996-2001, „Ruch Muzyczny” 1996/21.
• Teatr operowy – ale jaki ?, „Ruch Muzyczny” 1998/4.
• Zajeżdżony Pegaz, „Wiadomości Kulturalne” 1994/4.
• Polacy nie muszą być głusi. (O duńskiej karcie muzyki), „Wiadomości kulturalne”, 1994/19.”
• Opera nie musi być patetyczno-narodowa, „Wiadomości kulturalne, 1994/2(23).”
• Głód w operze, „Wiadomości Kulturalne” 1995/3 (34).
• Menedżerowie kultury, „Wiadomości Kulturalne” 1995/30.
• Nauczyciel i przyjaciel… O Jerzym Kurczewskim, „Wiadomości Kulturalne” 1995/.
• Nauczycielu, ucz się sam …?, „Wiadomości Kulturalne” 1996/1(185) .
• Kultura: odruch czy myśl ?, „Wiadomości Kulturalne” 1996/39 (123).
• Problem umuzykalnienia społeczeństwa, „Wiadomości Kulturalne”,1997/31 (167).
• Teatr Narodowy: razem czy osobno?, „Teatr Narodowy”, nr 0, kwiecień 1997. (dodatek do „Wiadomości Kulturalnych”).
• Okolicznościowy wyskok. (O festiwalu T. Szeligowskiego), „Wiadomości Kulturalne” 1997/4(150).
• Teatr Narodowy: wizje ulotne, „Wiadomości Kulturalne” 1998/6(194), .
• Nie jestem moralistą. Rozmowa z Florianem Dąbrowskim, „Ruch Muzyczny” 1998.
• W 2000 r. cykl 12 audycji w Radio Merkury S.A. w Poznaniu – 400 lat opery
• W 2002 r. cykl audycji w Radio Merkury S.A. w Poznaniu – Giuseppe Verdi