Rüdiger Ritter, Stanisław Moniuszko i jego muzyka, przeł. B. Kornatowska, I. Sellmer, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2019.

Książka opowiada o Stanisławie Moniuszce i o znaczeniu jego dzieł dla polskiej, ale także dla europejskiej kultury XIX wieku. Jakie oczekiwania polskiej publiczności spełnił swoimi operami, przede wszystkim Halką? Jak wpisuje się w dzieje europejskiej muzyki kultury? A wreszcie: jaki wpływ jego dzieło wywiera dzisiaj? Na te i inne pytania stara się odpowiedzieć autor, który w części pierwszej przedstawia życie i twórczość Moniuszki, a następnie przybliża pomysły i przemyślenia, charakteryzujące kompozytora i jego muzykę. Stanowi to punkt wyjścia do części ostatniej, poświęconej Halce jako najważniejszemu dziełu kompozytora, ukazującej powiązania pomiędzy różnorakimi wątkami obecnymi w twórczości kompozytora.

Elżbieta Nowicka, Alina Borkowska-Rychlewska, Oblicza wieku dziewiętnastego. Studia z historii literatury, teatru i opery, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2017.

Spis treści:

Wprowadzenie

I. FILOZOFIA I „ARCHEOLOGIA” FORM

Komedia, czyli wolność? O rozumieniu komedii przez Friedricha Schillera

Opera jako „sztuka wynaleziona”

Niejasność przyczyn, tajemniczość skutków. O Mocy przeznaczenia Giuseppe Verdiego

II. OPERA I WIEK DZIEWIĘTNASTY – PRZEKROJE

„Niezgodna zgodność”. Opera w kulturze wieku dziewiętnastego

„Un’immagine sacro”. Ideał i doskonałość w operach Giuseppe Verdiego

„Improwizacja mimowa o absolutnej wartości poetyckiej”. Szekspir według Richarda Wagnera

III. SZTUKA OPERY – SZTUKA PAMIĘCI – SZTUKA KORESPONDENCJI

Poza murami teatralnego gmachu – o operze in abstracto (na podstawie korespondencji Fryderyka Chopina i Dzienników Eugene’a Delacroix’a)

„Odległość uświęca piękno”. Eugene’a Delacroix’a uwagi o pamięci

„Pustka feerii wiecznego święta”. Refleksja nad sztuką w Kronice paryskiej Zofii Węgierskiej

IV. ODNALEZIONE W LITERATURZE I TEATRZE

„Swobodę myśli przedkładam nad tony”. Glosa do Don Juana George’a Gordona Byrona

Nieoczywista wspólnota jednego pokolenia. Fryderyk Chopin – Stefan Witwicki – Dominik Magnuszewski

Kartka z martyrologium w teatrze. O Felicycie Antoniego Edwarda Odyńca.