15 - 02
2017
Centrum Badań nad Teatrem Muzycznym UAM oraz Zakład Poetyki i Krytyki Literackiej Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM zapraszają do wzięcia udziału w konferencji opero logicznej: Opera politica.
Jak wiemy, teatr operowy funkcjonował początkowo wyłącznie na dworach arystokratycznych. Jego popularyzacja i rozkwit przypadają na czasy dominacji mieszczaństwa, miejskiego patrycjatu. Już od momentu narodzin gatunek ten spokrewniony był z polityką, rozumianą wielorako: i jako bieżąca gra o władzę, i jako wielopłaszczyznowa refleksja nad kondycją zbiorowego podmiotu – grupy etnicznej lub społecznej, narodu, społeczeństwa. Opera bywała też narzędziem kształtowania hierarchii społecznej i opinii publicznej (zjawisko widoczne szczególnie, choć nie wyłącznie, w XIX wieku).
Związek gatunku z życiem politycznym oraz publicznym można dostrzec w operach narodowych, w kompozycjach Wolfganga Amadeusza Mozarta czy Giuseppe Verdiego, szczególnie zaś w dziełach twórców dwudziestowiecznych i współczesnych. III Rzesza umieściła dramat muzyczny Wagnera na swoich ideologicznych sztandarach, Lady Makbet mceńskiego powiatu Dymitra Szostakowicza spotkała się z krytyką Stalina, co wywołało szereg negatywnych konsekwencji dla kompozytora, który został uznany za „wroga ludu”. Atrakcyjność tematyki oscylującej wokół aktualnych problemów społeczno-politycznych ujawnia się na gruncie współczesnej opery amerykańskiej. Do najważniejszych przykładów tego zjawiska należą opery Johna Adamsa (Nixon w Chinach, Śmierć Klinghoffera) czy Philipa Grassa (Satyagraha, the CIVIL warS czy Appomatox).
Podczas konferencji pragniemy skierować uwagę na zjawisko politycznych oraz społecznych uwikłań opery. Proponujemy przyjrzeć się:
– polityczności na poziomie tematycznym libretta operowego;
– istnieniu opery w świecie polityczno-społecznym na przestrzeni epok;
– politycznym uwikłaniom librecistów i kompozytorów;
– cenzurze wobec opery;
– wpływowi polityki na funkcjonowanie teatrów operowych / instytucjonalizacja teatru operowego;
– znaczeniu opery dla budowania określonych przekonań czy postaw opinii publicznej danego czasu;
– konkretnym realizacjom scenicznym, koncepcjom reżyserskim, pomysłom wykonawczym etc. jako elementom budującym dyskurs polityczny (quasi-polityczny) dzieła operowego.
Powyższe zagadnienia nie wyczerpują oczywiście bogactwa tematu. Jesteśmy otwarci na Państwa propozycje. Konferencja odbędzie się 18 maja 2017 roku. Prosimy o nadsyłanie zgłoszeń do 31 marca 2017 roku na adres: jwmaleszynska@yahoo.com lub aga.kosmecka@wp.pl. Nie pobieramy opłaty konferencyjnej. Przewidujemy publikację pokonferencyjną.
Organizatorzy:
Prof. dr hab. Elżbieta Nowicka
Dr hab. Joanna Maleszyńska
Mgr Agnieszka Kosmecka (aga.kosmecka@wp.pl)