prof. UAM dr hab. Katarzyna Lisiecka

Katarzyna Lisiecka – literaturoznawca, teatrolog, operolog, zatrudniona od 2019 roku na stanowisku profesora uczelni w Instytucie Filologii Polskiej (Pracownia Opery i Widowisk) UAM w Poznaniu, w latach 2005-2019 pracowała jako adiunkt w Katedrze Dramatu i Teatru /Instytucie Teatru i Sztuki Mediów UAM. Autorka monografii Fuzja sztuk i horyzontów. Arystotelesowski paradygmat opery (habilitacja, 2019), Estetyka i doświadczenie. Studia i szkice o operze i sztukach pokrewnych (2019), Świadectwo opery. „Fidelio” Ludwiga van Beethovena na tle przekształceń świadomości europejskiej przełomu XVIII i XIX wieku (doktorat z wyróżnieniem, napisany pod kierunkiem prof. Dobrochny Ratajczakowej, 2007) oraz licznych studiów poświęconych zagadnieniom teatru muzycznego i dramaturgii sztuk audiowizualnych. Współredaktorka kilku monografii zbiorowych Horyzonty opery (2012), Operowy kontrapunkt. Libretto w Europie Środkowej i Wschodniej (2014), Niemieckie studia nad muzyką i dramatem: antologia przekładów na język polski (2015), oraz redakcji naukowej numeru specjalnego czasopisma Images. The International Yournal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication, Special Issue: Aristotle Spin-Offs. Dramaturgy and the Audiovisual Arts, tom XVI nr 25 (2015).

Jej zainteresowania badawcze skupiają się na historii i estetyce teatru operowego, związkach i korespondencji sztuk oraz relacjach zachodzących pomiędzy planami estetycznym i ideowym w sztuce literacko-muzycznej, teatralnej i filmowej. Zafascynowana silną i żywą obecnością arcydzieł dramatyczno-muzycznych sprzed stuleci we współczesnej kulturze, głębokim oddziaływaniem dawnych prądów estetycznych na szeroko rozumianą sztukę i kulturę zachodnią. Prowadzi zajęcia dydaktyczne z estetyki i teorii opery, historii pojęć estetycznych, historii europejskiego dramatu i teatru XVII i XVIII wieku, librettologii, historii inscenizacji operowych. Opiekun studentów międzywydziałowej specjalności operologicznej.

Kontakt: lisiecka@amu.edu.pl

Spis najważniejszych publikacji:

Książki:

1. Świadectwo opery. „Fidelio” Ludwiga van Beethovena na tle przekształceń świadomości europejskiej przełomu XVIII i XIX wieku, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2007, ss. 407.

2. Fuzja sztuk i horyzontów. Arystotelesowski paradygmat opery, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2019, ss. 320.

3. Estetyka i doświadczenie: studia i szkice o operze i sztukach pokrewnych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2019 ss. 269.

Redakcje monografii zbiorowych oraz redakcje naukowe czasopism:

1. Horyzonty opery, pod red. D. Ratajczakowej i K. Lisieckiej, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2012, ss. 208.

2. Operowy kontrapunkt. Libretto w Europie Środkowej i Wschodniej, pod red. K. Lisieckiej, B. Judkowiak, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2014, ss. 312.

3. Special Issue: Aristotle Spin-Offs. Dramaturgy and the Audiovisual Arts, ed. by Anna Igielska, Katarzyna Lisiecka, „Images. The International Yournal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication” 2015 vol. XVI nr 25, Poznań, ss. 282.

4. Niemieckie studia nad muzyką i dramatem: antologia przekładów na język polski, wybór, oprac. red. i posłowie: A. Igielska, K. Lisiecka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015, ss. 212 [Supplement: German Studies in Music and Drama: An Anthology of Translations into Polish, ed. by A. Igielska, K. Lisiecka, „Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication”, Special Issue: Aristotle Spin-Offs. Dramaturgy and the Audiovisual Arts, vol. XVI, nr 25, ed. by Anna Igielska, Katarzyna Lisiecka, 2015 vol. XVI nr 25, Poznań, ss. 212].

Publikacje w czasopismach i wydawnictwach zbiorowych:

1.Pierwsza komedia Goethego. Od farsy do komedii w stylu klasycystycznym, „Wiek Oświecenia” 2005, nr 21: Miscellanea, s. 32-72.

2.„Fin de sciècle” w poszukiwaniu sacrum. „Głęboki plan teatru” Maurice’a Maeterlincka i jego prerafaelickie aspekty, w: Etos życia – etos sztuki. Wokół legendy o św. Genezjuszu – aktorze, pod red. M. Leyko i I. Jajte-Lewkowicz, Łódź 2005, s. 190-199.

3.Das Schaffen des Mythos. Europäische Kultur in den Essays von Zbigniew Herbert, w: Stereotyp und Geschichtsmythos in Kunst und Sprache. Die Kultur Ostmitteleuropeas in Beiträgen zur Potsdamer Tagung, 16.-18. Januar 2003, hrsg. von K. Berwanger und P. Kosta, Peter Lang Europäischer Verlag der Wissenschaften, Frankfurt am Main – Berlin – Bern – Bruxelles – New York – Oxford – Wien 2005, s. 499-507.

4.Symbolizm w teatrze Meaterlincka i Debussy’ego. O „Pelleasie i Melisandzie”, w: II Memoriał Stefana Jarocińskiego, Materiały konferencyjne 1: Zeszyt francuski, Stowarzyszenie De Musica, Poznań 2007, publikacja internetowa: http://docplayer.pl/12568335-Symbolizm-w-teatrze-maeterlincka-i-debussye-go-o-pelleasie-i-melisandzie.html, dostęp: 21.01.2019.

5.Wojciech Bogusławski i teatr operowy, w: Wojciech Bogusławski in memoriam, pod red. M. Bajera, D. Kamińskiej, Poznań/Suchy Las 2007, s. 53-64.

6.Tropy biograficzne w dziełach Goethego i Beethovena. Historia pewnej znajomości, w: Biografie romantycznych poetów, pod red. Z. Trojanowiczowej i J. Borowczyka, Poznań 2007, s. 233-244.

7.Zagubiony król, w: Program teatralny, Karol Kurpiński, „Henryk VI na łowach. Opera w dwóch aktach”, red. M. Stankiewicz, Teatr Wielki w Poznaniu, Poznań 2007, s. 17-20.

8.„Poważny żart” O „Cosi fan tutte” Mozarta i Da Pontego, „Res Facta Nova” 2008, nr 10 (19), s. 127-139.

9.Teatr operowy Wojciecha Bogusławskiego, „Operomania” 2007, nr 2 (30), s. 2-5.

10.Tannhäuser, poeta potępiony czy zbawiony?, w: Program teatralny, Ryszard Wagner, „Tannhauser i turniej śpiewaczy na Wartburgu, red. M. Stankiewicz, Teatr Wielki w Poznaniu, Poznań 2009, s. 14-18.

11.Angelologiczny traktat filmowy pomiędzy sztukami. O „Niebie nad Berlinem” Wima Wendersa, „Images. The International Yournal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication”, Special Issue: Dancing Muses, ed. by K. Kozłowski, 2010 vol. VII nr 13-14, s. 191-204.

12.Z poetyki libretta. Kilka uwag o dramatycznych i epickich uwarunkowaniach dzieła operowego, w: Horyzonty opery, pod red. D. Ratajczakowej i K. Lisieckiej, Poznań 2012, s. 115-129.

13.Europejskie tło idei narodowego teatru. Arkadyjska kontrabanda Wojciecha Bogusławskiego, w: Opera wobec historii: od rekonstrukcji do mityzacji, pod red. R. D. Golianka, P. Urbańskiego, Toruń 2012, s. 183-200.

14.Wyzwolenie przez miłość, w: Program teatralny, Johann Simon Mayr, „Demetrio. Opera w dwóch aktach”, red. Michał J. Stankiewicz, Poznań 2012, s. 8-12.

15.Arystotelesowskie źródła operowego lieto fine czyli o wspólnocie nowożytnej polis, w: Ko-Mediana. Prace ofiarowane Profesor Dobrochnie Ratajczakowej, pod red. E. Czaplińskiej, K. Kurka, Poznań 2013, s. 153-168.

16.Strategie translatorskie Bogusławskiego w librettach oper włoskich. (Na przykładzie polskiej adaptacji „L’italiana in Londra” Domenica Cimarosy i Giuseppe Petroselliniego), w: „Natchnienia poety i muzyka żenić się z sobą powinny”. Studia i szkice o libretcie, pod red. E. Nowickiej, A. Borkowskiej-Rychlewskiej, Poznań 2013, s. 107-122.

17.Ironiczne wyzwolenie. „Axur. Król Ormus” Antonio Salieriego – Wojciecha Bogusławskiego, w: Europejski wiek osiemnasty. Uniwersalizm myśli, różnorodność dróg. Studia i materiały, pod red. M. Dębowskiego, A. Grześkowiak-Krwawicz, M. Zwierzykowskiego, Kraków 2013, s. 555-563.

18.Pytania o dramat. Arystotelesowski trop poszukiwań: poiesis, praksis, mimesis, „Lirydram. Kwartalnik literacko-kulturalny” 2013/1, s. 69-74.

19.„Carmen” Carlosa Saury jako metafora dzieła sztuki, w: Muzyczność – wizualność -performatywnność. Studia z pogranicza muzyki, filmu i teatru, pod red. Roberta Cieślaka, Toruń 2013, s. 93-117. (wspólnie z Moniką Talarczyk-Gubałą).

20.Wprowadzenie, w: Operowy kontrapunkt. Libretto w Europie Środkowej i Wschodniej, pod red. K. Lisieckiej i B. Judkowiak, PTPN, Poznań, 2014, s. 5-13. (wspólnie z B. Judkowiak).

21.Estetyzacja i odsakralnienie. „The Burning Fiery Furnace” Benjamina Brittena, w: Miraże identyfikacji. Libretto w operze XX i XXI wieku, pod red. A. Borkowskiej-Rychlewskiej i E. Nowickiej, Wydawnictwo PTPN, Poznań, 2015, s. 189-202.

22.Alegoryczna przewrotność „Traviaty”, w: Teatr muzyczny Verdiego i Wagnera. Konteksty literatury i kultury, pod red. R. D. Golianka i H. Winiszewskiej, Rhytmos, Poznań, 2015, s. 105-123.

23.Taking a second look: notes on Aristotle’s Poetics, „Images. The International Yournal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication”, Special Issue: Aristotle Spin-Offs. Dramaturgy and the Audiovisual Arts, ed. by A. Igielska, K. Lisiecka, 2015 vol. XVI nr 25, s. 12-24.

24.Posłowie, w: Niemieckie studia nad muzyką i dramatem: antologia przekładów na język polski, wybór, oprac. red. i posłowie: A. Igielska, K. Lisiecka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015, s. 205-209, [„Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication”, Special Issue: Aristotle Spin-Offs. Dramaturgy and the Audiovisual Arts, 2015 vol. XVI nr 25, Supplement: German Studies in Music and Drama: An Anthology of Translations into Polish, ed. by A. Igielska, K. Lisiecka, s. 205-209], (wspólnie z A. Igielską).

25.Monteverdi versus Szekspir, (Wolfgang Osthoff), przeł. A. Igielska i K. Lisiecka, w: Niemieckie studia nad muzyką i dramatem: antologia przekładów na język polski, wybór, oprac. red. i posłowie: A. Igielska, K. Lisiecka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015, s. 37-51 [„Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication”, Special Issue: Aristotle Spin-Offs. Dramaturgy and the Audiovisual Arts, 2015 vol. XVI nr 25, Supplement: German Studies in Music and Drama: An Anthology of Translations into Polish, ed. by A. Igielska, K. Lisiecka, s. 37-51], (przekład z języka niemieckiego).

26.Operowy paradygmat cudowności, w: Opera w kulturze, pod red. M. Sokalskiej, Kraków 2016, s. 135-158.

27.Hybris (operowej) przyjemności. Na marginesie rozważań Samuela Webera, w: Teatralne przyjemności. Prace ofiarowane Profesor Elżbiecie Kalembie-Kasprzak, pod red. E. Guderian-Czaplińskiej i K. Kurka, Poznań 2017, s. 111-127.

28.Poeta w czyśćcu. Paradoksy konceptualizacji idei – [dȥadɨ] Pawła Passiniego, w: Żywioły teatru. Ludzie – Idee – Wydarzenia. Opolski Teatr lalki i Aktora w latach 2007-2017, pod red. Z. Bitki i A. Morawskiej-Rubczak, Opole 2017, s. 20-35.

29.„They’ll be flying…” On the creation of a theatrical world picture, w: Chopin’s Opera. Fryderyk at the National Theatre, ed. by A. Adamusińska-Tasak, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Warszawa 2017, , s. 68-103.

30.„Il me faudra y courir…” Créer une image du monde au théâtre, w: L’Opéra de Chopin. Fédéric au Théâtre National, éd. A. Adamusińska-Tasak, Warszawa 2017, s. 68-103.

31.„Będą latać…” O stwarzaniu teatralnego światoobrazu, w: Opera Chopina. Fryderyk w Teatrze Narodowym, pod red. A. Adamusińskiej-Tasak, Warszawa 2017, s. 68-103.

32.Muzyczny dramat idei, w: Program teatralny, Ludwig van Beethoven, „Fidelio. Opera w dwóch aktach”, pod red. A. Topolskiej, Opera Wrocławska, Wrocław 2017, s. 6-9.

33.Musical Drama of Ideas, w: Ludwig van Beethoven, Fidelio. Opera w dwóch aktach. Program teatralny, pod red. Agnieszki Topolskiej, Opera Wrocławska, Wrocław 2017, s. 10-13.

34.Teatr operowy w zwierciadle estetyki wzniosłości, w: ‘Μέλος – τεκτονική – είκασία’. Mit jedności sztuk czy prawda wyobraźni? Architektura, muzyka i sztuki plastyczne jako sztuki siostrzane, pod red. R. Kasperowicza i A. Skrabek, Lublin 2018, s. 41-64.

35.Estetyzacja misterium. „Widma” Passiniego/Moniuszki z perspektywy teatrologicznej, https://moniuszko200.pl/pl/publikacje/katarzyna-lisiecka-estetyzacja-misterium-widma-passiniegomoniuszki. (rok publikacji: 2019, obj. 46 800zn.)

36.O (usprawiedliwionej) nieadekwatności rozważań Józefa Elsnera o języku polskim wobec jego twórczości kantatowej (Z inspiracji zapiskami przedwojennego teatrologa…), w: Kantata-oratorium-pasja w historii kultury polskiej, red. A. Borkowska-Rychlewska, E. Nowicka, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2020, s. 97-115.

37.Akord à rebours – O muzyce i „duchowej inteligencji” w filmie „Interstellar” Christophera Nolana, „Images. The International Yournal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication” vol. XXVIII, no. 37, Poznań 2020, s. 177-205, DOI 10.14746/i.2020.37.11.

38.Arystotelesowska szkatułka albo Melodramat w objęciach opery. (Na przykładzie sceny kopania grobu w „Fideliu” Ludwiga van Beethovena), Rocznik Komparatystyczny 11 (2020), s. 189-209, DOI: 10.18276/rk.2020.11-10